Đám tang O tôi

Người o cuối cùng của tôi mất tháng 6/2006. Từ đó không còn người chị em nào của ba tôi còn lại. O mất, mấy anh em tôi về đưa tang.

Tháng 1 năm ấy tôi và ông anh đã về thăm quê, thăm o vì dịp Tết sẽ không về. Còn một người o đã yếu lắm, rất may chúng tôi còn về thăm được o một lần. Ảnh này tôi chụp chuyến đó. Khi o mất tôi làm một ảnh mầu, một ảnh đen trắng mang về cho các em, nếu có thể, dùng làm ảnh thờ.

Chúng tôi về buổi trưa thì buổi tối cúng từ 9 giờ, quãng hơn 1 tiếng thì xong. Tế lễ hết bài này tới bài khác, mấy người anh em họ giải thích mà chúng tôi chịu, không hiểu là những gì. Cúng xong mọi người về nhà chuẩn bị hôm sau đưa o tôi ra mộ.

Sớm 4 giờ mọi người đã lại sang nhà o. Đội đưa tang toàn thanh niên trong làng sau khi làm lễ mất một lúc, khá là phức tạp chứ không như mình cứ thế khiêng đi. Xong lễ, trời còn tối đã rời nhà.

Mờ sáng, trăng treo đoàn đưa tang vẫn trên đường ra trảng cát.

Chắc ai đã từng qua Quảng Trị đều có ấn tượng về cát trắng, nhức mắt. Một trảng ngoài làng dành làm nơi an táng, trông qua không có trật tự gì. Những ngôi mộ tròn nếu không đánh dấu thì không biết hướng nào bên dưới.

Lại lễ hạ huyệt, ngắn thôi, những người chị em họ tôi ngồi chờ.

Hạ huyệt, toàn cát. Quê tôi không có tục bốc như ngoài Bắc. Hạ xuống là thôi, hàng năm sang sửa một lần theo tục, nếu gió bay thì bồi thêm không kể.

Rất nhanh ngôi mộ của o tôi đã xong, mọi người thắp cho o tôi một tuần nhang nữa. Thế là xong đám tang o tôi.
Thật là nhiều thủ tục, các bài tế, tổ chức, âm thanh,... tất thảy đều lạ lẫm. Nhưng nhờ nó mình có thêm một cảm nhận về quê hương.