Thứ Hai, 2 tháng 5, 2011

Thủy điện Yaly

Trong chuyến du xuân đầu năm, tui và lũ trẻ trong công ty đã có chuyến thăm thủy điện Yaly trên đường từ Pleiku đấn Kontum. Yaly là công trình thủy điện hoàn toàn do Việt Nam thiết kế và thi công thành công. Vậy nên đây chính là niềm tự hào của ngành Điện lực VN. Điểm độc đáo là Yaly là công trình thủy diện ngầm lớn nhất nước cung cấp sản lượng điện lớn thứ 2 chỉ sau thủy điện sông Đà với tổng công suất lắp đặt 720 MW và điện lượng bình quân hàng năm là 3,7 tỷ MW/h. Thủy điện Yaly nằm trên bậc thang thủy điện sông Sesan chảy sang Campuchia nhập dòng Mekong. Thác Yaly nổi tiếng ngày xưa, nay được thay bằng cảnh đẹp của đập dâng, đập tràn xả lũ và một hồ nước rộng lớn trong xanh nằm giữa núi rừng Tây nguyên, với diện tích bề mặt hồ rộng 64,5km² và dung tích 1,03 tỷ m³. Chúng tôi được một cán bộ nhà máy hướng dẫn tham quan rất bài bản, có lẽ việc tham quan nhà máy thủy điện đã trở thành một dịch vụ của công đoàn nhà máy.


 

Qua sơ đồ nhà máy, ta có thể thấy toàn bộ nhà máy, tuyến năng lượng của TĐ Yaly nằm ngầm trong núi. Bên dưới góc phải là sơ đồ bận thang các nhà máy điện trên sông Sê San. Trước khi sông kịp đổ sang Cămpuchia thì VN đã kịp lảm 6 nhà máy thủy điện trên sông này, TĐ Yaly nằm trên bậc thang thứ 3.

Ảnh lưu niệm trước cổng nhà máy.

Công trình duy nhất nhìn thấy trên mặt đất của TĐ Yaly là cái đập tràn này, nơi chặn dòng thác Yaly hùng vĩ xưa và hệ thống đường nội bộ trong nhà máy (cả chục km).

Không có dòng chữ này thì ai biết được đây là nhà máy thủy điện lớn thừ 2 VN, mọi công trình đều nằm ngầm dưới đất.

Sau khi chạy xe 20 phút trong khu vực nhà máy, chúng tôi đến trước cổng đường hầm dẫn tới nơi đặt các tổ máy phát.

Cảm giác như trong ga tầu điện ngầm.

Sau khi chọn ISO 800, hình ảnh đã sáng sủa hơn.

Sau 300 mét cuốc bộ, phòng máy trung tâm đã hiện ra.

Phần nhô lên của các tổ hợp turbin phát điện.

Còn đây là hệ thống bên dưới.

Dọc con đường trong nhà máy trồng nhiều mai.

Đứng trên đập tràn có thể nhìn thấy "vũng" nước dưới chân thác Yaly xưa. Từ độ cao hơn 80 mét nhìn xuống, cảm giác chỉ là cái vũng nhỏ, thực ra đây là một hồ lớn, sâu 5-6 chục mét. Một địa điểm lý tưởng để lặn khám phá.

Tại thời điểm chúng tôi ở đó mực nước hồ xấp xỉ mức chết. Đồng chí tua gai ngậm ngùi:" Vâng, những năm trước mà tại thời điểm này, mực nước cũng còn cao lắm, một hai năm lại đây Yaly phát không đủ công suất do thiếu nước". 
Công trình TĐ Yaly khời công 1993 và khánh thành năm 2002, chính thức cung cấp điện toàn công suất năm 2003. Công ty Tư vấn - Khảo sát - Thiết kế xây dựng Điện I - thuộc Tổng công ty Điện lực Việt Nam đã mất 11 năm nghiên cứu khảo sát để lập luận chứng kinh tế - kỹ thuật Công trình thủy điện Yaly để trình các cấp có thẩm quyền. Đã có 32 cán bộ, công nhân đã hi sinh trong quá trình 10 năm  xây dựng công trình này(1993-2003).



12 nhận xét:

Thắng k5 nói...

Trong hầm của tổ máy phát điện, tôi thấy IALY như một bản sao chép của NHTĐ Hoà Bình, chắc cũng do LX giúp đỡ, trông rất hiện đại. Chúc mừng miền Trung có một nhà máy to lớn vậy.

HữuThành.Nguyễn nói...

Năm 2005 trong chuyến xuyên 3/4 Việt tôi cũng ghé thăm nhà máy này. Bên đập còn có, như nhà máy thủy điện Hòa Bình, đài tưởng niệm những người đã mất cho việc xây dựng nhà máy. Công trường lớn nào cũng xảy ra những điều không mong muốn.

AMK3 nói...

Khi khởi công công trường Thủy điện, việc đầu tiên cùng với dựng trại lán trại là nghĩa trang. Ở Yaly cũng có nghĩa trang và đài tưởng niệm những người đã hi sinh trong lao động.

tranbachai nói...

Hoành tráng thiệt! Nếu bạn Lào mà xây nhà máy thủy điện mới bán điện cho Thái Lan thì chắc còn hoành tráng hơn nữa.

Thắng k5 nói...

Anh 3Chai đừng tưởng bở nhé. Vì Lào muốn XD được NM thuỷ điện mà có hại cho VN thì phải bước qua xác của mấy ông BCT đã nhé, điều này thì lại hoàn toàn có lợi cho dân đồng bằng sông Cửu Long rồi.

Nặc danh nói...

Ảnh mịn và sắc nét lắm. dân kỹ thuật có khác chỉ "tia" vài tấm là diễn tả được hoạt độc của nhà máy.
"Người phàm" có vào thăm được không bác AMK3? Cách đây 10 năm họ không cho tôi vào hầm.

TM

AMk3 nói...

@TM, như đã nói, thăm quan nhà máy bi giờ là một dịch vụ - ai cũng có thể vô. Có điều họ chỉ tổ chức cho đoàn vào tham quan vì khu vực nhà máy rộng, phải chạy ô tô. Nếu đi lẻ phải chờ ghép đoàn.
Các bác, sông Sesan bắt nguồn từ Kontum, chảy xuôi xuống qua Gialai, Buôn Mê...vượt biên sang Campodia đổ vào sông Mekong - vậy có thể coi là thượng nguồn Mekong :) Riêng đoạn chảy trên đất VN đã có 6 bậc thang thủy điện tương ứng 6 nhà máy thủy điện! Yaly nằm trên bậc thang thứ 3. Vậy 6 cái thủy điện này có ảnh hưởng dòng chảy Mekong không?

Thắng k5 nói...

Theo tôi hiểu thì 6 NM TĐ nằm trên sông Sesan của VN, chứ không phải trên dòng Mekông, bởi MK bắt nguồn từ Vân Nam TQ.

AMk3 nói...

@Thang K5 Sông Sesan cũng đổ xuống Mekong rồi ra biển.Gọi là nhánh, nhưng là nhánh đổ vào Mekong.

Nhat Trung nói...

Thông tin về nhà máy thủy điện YALY(mà sao có chỗ viết IALY?)mình k rõ bằng bác AMk3.Hôm chặn dòng Sê San mình chứng kiến tận mắt(khách mời).Còn việc XD hồi đó chỉ thấy trên mặt đất,chắc là khi xây xong họ đổ đất cho ngầm xuống thì phải.Trong khi XD họ có rất nhiều chuyên gia Nga đến đây.Mình đã từng uống R với họ.Nhưng họ ấn tượng nhất với VN là chuyện một chuyên gia Nga lái xe oto gây tai nạn tại Quy Nhơn mình đến hiện trường sử dụng vốn tiếng Nga ít ỏi học được để trao đổi với nó.Hắn rất ngạc nhiên 1 Cảnh sát VM lại nói được tiếng Nga.
Thủy điện Yaly do CTy Sông Đà XD.Hiện ở TP Plâyku có KS Yaly.

Thắng k5 nói...

Tớ đây lái xe...ôm còn nói được tiếng Nga, nữa là cảnh sát của việt minh ?

HCQuang nói...

11 người chết cho công trình thủy điện, mần răng mà nhiều rứa?